Anoniem werk, wat ik leerde van de Beach Clean Up.

Het lijkt simpel: gewoon wat zakken & handschoenen uitdelen en hop, je kan beginnen. Maar als je de dingen van bij het begin goed wilt aanpakken, ben je er dag en nacht mee bezig. Dit is een pleidooi voor het onzichtbare werk.

Want eerlijk gezegd, gewoon een clean up organiseren is vooral goed voor je imago en niet zozeer voor de natuur. Het moet doordacht zijn. Om te beginnen doe je je research. Thuis achter je laptop. Je gaat vervolgens op zoek naar mensen die je willen helpen. Liefst mensen die al in de vierde fase van de stappen van gedragsverandering (Ontkenning, Erkenning, Verkenning, Actie en Volhouden) zitten. Vervolgens bereid je je vergadering voor en probeer je samen een visie uit te werken.
Je legt een vergadering vast met enkele medewerkers van het stadhuis in de hoop dat ze je actie steunen, liefst bevestigd via een mail. Vervolgens contacteert de groep het lokale afvalverwerkingsbedrijf zodat die de afval kunnen oppikken en je eventueel van materiaal & info kunnen voorzien. Iemand anders moet een persbericht schrijven zodat de lokale media hun lezers over de beach clean up kunnen vertellen. Een positief verhaal. Dan besef je dat het wel eens groot kan worden en bedenk je een naam voor je groep. In dit geval Desplastic. Omdat we het goed willen doen, hebben we ook een sterk logo nodig. Niet gewoon een copy/paste/ adapt van een vergelijkbaar project. Daar kruipt alweer heel wat tijd in want een logo moet herkenbaar zijn, duidelijk voor verschillende mediakanalen & gebruiksvriendelijk. Om ons als groep te outen willen we ook t-shirts maken. Iemand oppert om sponsors te zoeken: Een prijs voor diegene die de meeste sigarettenpeuken verzamelt (één sigarettenpeuk vervuilt zeven liter water), soep om de vrijwilligers te bedanken, t-shirts met onze naam op, een tent om onder te verzamelen, een plan B, enzovoort.

Gebakken lucht

We willen zo snel mogelijk eer halen uit ons werk. Jongeren kiezen steeds meer voor een job in de media en de entertainmentindustrie. Ik schreef eerder al eens dat we met de evolutie van de mensheid in de puberteit zitten: ‘Kijk naar mij! Kijk naar mij!’ We vinden onszelf heel wat als mens, ho,ho, maar tegelijk zijn we zo onzeker over onze werkelijke behoeftes & wensen, haha.
Deze drang om gezien te willen worden is nefast voor een grondige aanpak. In de Nuitdeboutperiode was politieke recuperatie schering en inslag. Plots begonnen toen andere partijen met burgerparticipatie (rood) & het basisinkomen (blauw) te dwepen zonder echt te begrijpen wat de burgers echt willen of waar alternatieve economieën op gebaseerd zijn zodat goede ideeën & oprecht gemotiveerde burgers op voorhand geen schijn van kans meer hadden. Zelfs de NV-A haalt ondertussen krantenkoppen met burgerparticipatie. Velen zijn ontgoocheld over Obama, “Hij verwezenlijkte niets tijdens zijn termijnen.” Maar is dat echt zo?
Dus, onzichtbaar werk. Dat is niet echt tastbaar, ik weet het. En het duurt langer alvorens mensen je vertrouwen. Maar toch vertrouw ik erop want het is de enige manier om respect te krijgen ;-). Ik wil niet onmiddellijk door ‘negenduust’ mensen geliket worden, maar wel kunnen steunen op een mooie, loyale groep mensen rondom mij/ons die mij/ons erkent. Het leven is te kort en te nietig om alles van de zelfpromotie & glorie te laten afhangen. Laat het los, kill your darlings want schone schijn blijft, tja, oppervlakkig. Ook op dat vlak mag de mensheid eens met beide voetjes op de grond komen: van gebakken lucht blijf je op je honger zitten.

Ruggengraat van de maatschappij

Wat als aandacht trekken om succesvol te zijn bullshit is? Dat voldoening & succes net komt door doordacht te werk te gaan en je streefdoel voor ogen te houden. Het is een les die ook in het boeddhisme vaak terugkeert en door yogaleraren uit de doeken gehaald wordt na een yogasessie: focus niet op succes en je krijgt je negenduust likes wel, haha. Boeddhisten hebben veel gevoel voor humor.
Gelukkig zijn er ook veel mensen die eer halen uit anoniem werk: de pianostemmer voor een symfonisch orkest, de anesthesist versus de dokter, de technisch ingenieur versus de architect, naaister versus mode-ontwerper, de actieve burger versus de burgemeester… Mensen die, zoals David Zweig zegt, geloven dat onzichtbaarheid meer glans heeft dan in de spotlight staan. Eergevoel hebben. Diepgang. Vaak zijn het de onzichtbaren die de meeste verantwoordelijkheid dragen.
Maar terug naar Desplastic: een week voor de beach clean up heeft nog niemand door hoeveel uren werk er in deze actie is gekropen. Of toch, want plots verschijnen er overal beach clean ups. Drie weken voor onze deadline was er voor het eerst in de geschiedenis een Beach Clean Up in Espinho. Daarmee haalden ze de krant. Een week later volgt er één in Granja, enkele stranden verder. Dat gebeurt ( zo origineel is een beach clean up nu ook niet). Maar gepakt worden in snelheid omdat je de dingen correct wil doen: dat is het meest frustrerende als je een goede actie wilt doorvoeren of een goed idee wilt uitwerken. Toch laten we ons niet opjagen om de meeste likes of persberichten te halen, maar willen we gewoon ons werk doen op een systematische manier zodat we ons doel halen: een plasticvrije wereld alvorens te sterven (oowh, shit that’s huge!). Te beginnen met Espinho. Daar zal de burgemeester wel krantenkoppen mee halen, haha! So be it, zolang die mooie groep, loyale mensen maar in ons gelooft en mijn kleine wereld, leefbaar blijft. Een leven in de luwte, daar teken ik voor.