Ik ontmoette Ana (33) op een Beach Clean Up. Na een een burn-out & carrière switch richtte ze de Zero Waste community in Portugal op en geeft ze ondertussen lezingen en workshops over een leven zonder afval. Ze blogt erover en heeft geen afvalzak nodig. Hoe doet ze dat??
De tweede keer dat ik Ana ontmoet is op een filmavond over plastic. We kijken op het terras van een beach bar naar Youtubefilpmjes, waar Ana yogales geeft. Ze verschijnt zelf in een van de filmpjes en een man voelt zich door haar zerowastelevensstijl beledigd: “Je bent radicaal! Koeien zijn ook vervuilend als ze scheten laten, weet je!”
“Soms moet je aanvaarden wat je niet kunt veranderen,” zegt Ana een paar dagen later als ik vraag hoe ze met zo’n reacties omgaat. Haar beweging groeit iedere dag. Ze wordt op events gevraagd, komt met haar boodchap in de media, helpt iedere week wel op een beach clean up en wandelde een pelgrimstocht in omgekeerde richting af om het afval op te ruimen. Waarom zijn er niet meer mensen zoals haar?
“We haasten ons voortdurend naar allerlei afspraken & ontmoetingen waardoor we veel essentiële zaken missen. Er zal tegen 2050 meer plastic in de oceaan zijn dan vissen; het blijft voor de meesten een abstract gegeven. We zijn teveel op het internet ingeplugd en steeds minder geconnecteerd met de natuur. Dat maakt ons ongevoeliger voor het behoud ervan. Als mensen niet echt zien wat er verloren gaat, verandert er weinig. Wist je dat mensen in Florida worden aangemoedigd om in vastgoed te investeren in gebieden die door de opwarming zullen overstromen? Gebrek aan visie & verantwoordelijkheid bij de overheid en de wetenschappelijke gemeenschap zorgt ervoor dat mensen gewoon verder doen.”
Activisme zit in de lift!
Toch zijn we het er allebei over eens dat er sinds kort heel wat mensen bewuster leven en er veel organisaties opgericht worden die zich voor een betere of propere wereld engageren. Activisme zit in de lift! Maar de drempel om daadwerkelijk iets te doen ligt voor velen nog hoog. Wanneer zet je de stap naar activisme?
“Ik ben denk ik altijd al bezig was met me op persoonlijk vlak te ontwikkelen. Ik geloof dat als je jezelf & je leefwereld apprecieert, je gaat aanvoelen dat je deel uitmaakt van iets groter want alles- de natuur, voeding, je lichaam, tijd, je gemoed- is met elkaar geconnecteerd. Als kind voelde ik dit al instinctief aan en ging ik in de tuinen afval ruimen. Door de ratrace verloor ik een deel van dit rechtvaardigheidsgevoel. Tot ik Bea Johnson haar boek las over een gezin runnen zonder afval te creëren. Ze inspireerde me om hetzelfde te doen. Er was in Portugal weinig over Zero Waste te vinden dus ik besloot om daar verandering in te brengen.”
“ Plus, vorig jaar sukkelde ik in een burn-out waardoor mijn lichaam het op een bepaald moment volledig opgaf. Ik wist dat ik moe was maar had zware projecten met deadlines en weigerde om naar een dokter te gaan omdat ik wist wat het antwoord zou zijn. Tot ik op de Ponte da Arrábida in mijn wagen een black-out kreeg. Ik bleef twee maanden thuis en als je zo ziek bent dan plaatst dat je leven in perspectief. Ik besloot om me meer op yogalessen te focussen en voelde voor mezelf dat de dingen die er werkelijk toe deden eigenlijk niet zoveel van je vragen, dat je niet zoveel nodig hebt.”
Shoppen is compenseren
Het gesprek verschuift van activisme naar meer gegronde oorzaken. Of gevolgen, want alles is geconnecteerd!
“We identificeren ons met wat we hebben terwijl mensen je vooral herinneren voor wie je bent. Zoek uit wat je wilt doen, of dat nu te maken heeft met kinderen, voeding, fotografie, wetenschap, dieren, enzovoort; het is belangrijk om jezelf te kunnen zijn. Zo slaagt een vriendin er niet in om alleen te zijn en dat is heel jammer.”
“Ik begrijp dat je geld nodig hebt, maar door zero waste te leven zijn mijn prioriteiten verandert. Vroeger ging ik graag shoppen voor kleren en spullen maar zoals ik al zei levert het weinig op voor de zaken die er werkelijk toe doen: gezondheid, vrijheid, hobby’s,… Shoppen vult vooral een leegte. Bea Johnson inspireerde me hierbij enorm want voor haar moet het een pak moeilijker geweest zijn om deze zaken op te geven: wekelijkse manicures, kappers, designkledij,… én ze had kinderen die vanalles eisten. Maar ze beet door en de rekeningen daalden met 40%. Ook het leven werd simpeler. Als je gelukkig bent heb je gewoon minder nodig. De rest is compensatie.”
Tips?
“Studenten uit verschillende milieurichtingen vragen me vaak hoe ik het voor elkaar kreeg om dit project op te starten, maar ik begon er gewoon aan omdat ik zag dat er nood aan was. Zoek uit wat je wilt doen en begin eraan is mijn raad, haha! Houd het simpel en neem je tijd, probeer niet te perfectionistisch te zijn. Ook niet-vegetariërs/ vegans kunnen veel bereiken door al één dag per week geen vlees te eten. Iedereen is anders en dat is oké.
Voor wie met Zero Waste Living wil beginnen: start met iets wat gemakkelijk voor je is. Vervang niet alles door duurzaam materiaal maar gebruik wat je hebt. Zo gebruik ik al twintig jaar een afzichtelijke kam die ik niet door één van bamboe vervang. Om diezelfde reden geloof ik ook in tweedehandsmateriaal.
Check welk afval je vuilnisbak domineert en probeer dat te verminderen. Ik koop alles in bulk met eigen potten. Zo komt er weinig verpakking in huis en dat doet deugd. Eens je ermee begint, is het moeilijk om terug te keren. Je prioriteiten veranderen snel want hoe minder rommel, hoe opgeruimder je je voelt, hoe meer tevreden je zult zijn en hoe meer je je zult identificeren met zaken die er toe doen.
Inspiratiebronnen
Lauren Singer van Trash is for Tossers
Zelf starten: Zero Waste Home
Volg deze gasten op Instagram: The Minimalists
Yoga, én een goede leraar die je begeleidt (niet enkel flowen dus, grr…)