Jorge Gomes, Staatssecretaris van Interne Administratie die onder de minister van BZ werkt en wiens ontslag wordt geëist, liet weten dat het aan de burgers is om proactiever met catastrofes om te gaan. Hij voegt er ook aan toe dat we veerkrachtiger moeten worden. Hij roept op tot burgerzin. Dat het net dat is wat de mensen aan het doen waren toen ze de dood vonden lijkt niet in hem op te komen. Of zoals de Portugese journalist João Miguel Tavares het omschrijft: “Onze regering steekt haar neus in alle mogelijke zaken. Vanaf volgend jaar, om fiscale redenen, ook in het zout dat we eten, maar als deze verantwoordelijkheid moet nemen, haalt ze inspiratie bij wie ze voorheen ‘fanatieke neoliberalen’ noemen.” Het klinkt als een ontkenner van de klimaatopwarming die de klimaatverandering de schuld geeft. De premier, António Costa, zegt geërgerd dat hij over geen toverstaf beschikt om dit probleem op te lossen en vindt het eisen van ontslagen kinderachtig.
Wie verdient er geld als het in Portugal brandt?
Waar rook is, is vuur. 98% van de branden door de mens wordt veroorzaakt, al dan niet opzettelijk. 2% blijft over voor bvb. bliksem uit cumuluswolken die inslaat. Toevallig de oorzaak voor de branden in juni en ook deze keer. Dat belooft voor de volgende 98 keer, huh.
De Spaanse krant El Mundo schrijft dat de Portugese regering banden heeft met een Spaans ‘vuurkartel’. Het luchtverkeer dat de branden in Portugal bestrijdt, zou in handen zijn van de Spaanse privésector dat al jaren foefelt met offertes en facturen voor oa. helikopters (wat is dat toch met socialisten en de aankoop van helikopters)? Een lucratieve regeling die al miljoenen euro opleverde. Een schril contrast met wat brandweerlui aan de frontlinie verdienen. Maar er is ook een onderzoek naar Portugese bedrijven. Portugal heeft een hechte geschiedenis met kartels die op restaurant samenzitten om ‘entre ragu e ensopado de borrego*’ af te spreken die de marktprijs bepalen en geen concurrentie dulden. Veel info vind ik niet.
Bon, het is niet aan mij om het uit te zoeken.
Ook mogelijk: een Portugese vriend die vorig jaar nog een hele nacht samen met de brandweer zijn huis heeft staan blussen zegt dan weer dat houtleveranciers de bossen in de fik steken zodat ze het hout aan minder dan de helft van de prijs kunnen kopen en met veel winst kunnen exporteren.
En verder, de papierpulpindustrie is goed voor 3% van het BBP. Niet overdreven veel maar ecologisten verwijten de regering veel te laks om te gaan met het (eenzijdig) aanplanten van de uiterst brandbare eucalyptus, een boom die na vijf jaar al geoogst kan worden. De totale oppervlakte bedraagt zo’n 800.000 hectare. Zo’n honderd jaar geleden waren dit nog veel koelere loofbossen met o.a. kastanje- en laurierbomen.
En wat jammer is: steeds meer mensen verruilen het binnenland voor de steden en laten het land aan hun lot over waardoor er grote slierten, overgroeide bossen ontstaan die het vuur sneller aanwakkeren.
It’s a classic: we hebben allemaal boter op ons hoofd, maar willen de andere als vetzak ontmaskeren.
Bestrijding is zichtbaar voor het publiek, preventie niet.
Hoe voorkomen?
Vooral het groene noorden dat in de winter veel regenval kent maar tijdens de zomer heet wordt, wordt ieder jaar geteisterd door branden. Cathelijne Stoof, deskundige in natuurbranden en verbonden aan de universiteit van Wageningen beaamde dit gisteren op de Nederlandse Radio 1. Ze vermeldt ook dat Portugezen kiezen voor brandbestrijding en niet in preventie. Bestrijding is zichtbaar voor het publiek, voorkomen niet. “Nochtans,” zegt de deskundige die onderzoek deed in Coimbra, ” ligt de eigenlijke winst in de preventie: andere bossen aanplanten, beter laten onderhouden ( het is moeilijk uitvissen wie welk land bezit) en afwisselen met stukken land die als buffer kunnnen dienen. Tegen Associated Press zei Stoof al eerder dat deskundige rapporten over preventie al jarenlang in de wind worden geslagen. En laat dat nu net zijn wat de huidige premier zelfs publiekelijk toegaf: dat hij de rapport over de brand in juni die 64 doden eiste niet voldoende gelezen heeft. In de Portugese media verwijt men hem ook dat hij er alles aan deed om het door derden te laten analyseren. De simpele man heeft geen antwoord op een een maar al te bekend probleem die meer dan honderd landgenoten doodde. Hij heeft geen antwoord op de klimaatverandering of op de dominantie van de eucalyptusbomen. Hij lijkt er zelfs de motivatie niet voor hebben. Wie wel?
Meer info hier (Engels).
- tussen ragout en lamsstoofpotje